Literasi Maklumat Untuk GPM, Muat Turun Module, Kertas Kerja Program

KONSEP LITERASI MAKLUMAT

Literasi Maklumat adalah suatu kemahiran yang digunakan untuk mencari maklumat tertentu yang diperlukan dan merangkumi kebolehan mencari dan memperolehi maklumat dalam apa jua format serta mengggunakan maklumat tersebut secara aktif. Ia juga boleh didefinisikan sebagai keupayaan untuk mengakses dan menilai maklumat bagi membantu membuat pemilihan dan penyelesaian masalah secara efektif.

Kepentingan Literasi Maklumat

• Dasar pembangunan negara:

1. Membangunkan ekonomi berasaskan pengetahuan k-ekonomi dan k-masyarakat.
2. Memperkukuhkan pembangunan modal insan untuk menghasilkan tenaga manusia berpengetahuan
3. Kerajaan menghendaki seluruh rakyatnya mempelajari, memahami dan menguasai pengetahuan IT
4. Matlamat Pendidikan Negara ialah melahirkan insan yang beriman, berakhlak mulia, berilmu, berterampilan dan sejahtera selaras dengan Falsafah Pendidikan Kebangsaan
5. Konsep Pengajaran dan Pembelajaran Bestari yang berpusatkan pelajar dan dipermudahkan dengan bantuan ICT
6. Pembangunan ICT dalam pendidikan
7. Hidup dan bersaing dalam dunia dan ekonomi global yang terlalu bergantung kepada maklumat
8. Belajar berdikari secara beransur-ansur untuk menghayati konsep pendidikan seumur hidup

• Dari aspek Ekonomi

Menurut Barner (1996) beberapa budaya di tempat kerja telah dikenal pasti. Berasaskan budaya-budaya ini, pekerja zaman ,maklumat ini perlulah mereka yang mempunyai literasi maklumat bagi memenuhi keperluan :

1. Organisasi maya (Virtual Organization)
2. Bertindak sebagai Pembekal, Pengeluar dan Pengurus Maklumat
3. Ramai pekerja sementara, sambilan dan dari latar belakang yang pelbagai
4. Penggunaan komputer dan sistem elektronik
5. Setiap organisasi dan individu perlu terus belajar dan mengikuti latihan(Learning Organization)

Siapakah yang dikatakan sebagai seorang yang “Berliterasi Maklumat”?

1. Boleh mengenalpasti maklumat yang diperlukan
2. Boleh mengenalpasti bila maklumat diperlukan
3. Bagaimana dan di mana maklumat boleh dikesan
4. Menilai secara kritikal maklumat dan sumber maklumat
5. Menggunakan maklumat bagi tujuan tertentu dan mengikut keutamaan
6. Melaporkan maklumat dengan berkesan sama ada secara verbal , penulisan atau teknologi
7. Mengguna maklumat yang diperolehi secara beretika.

5 ELEMEN LITERASI MAKLUMAT

1. KEMAHIRAN MAKLUMAT / PERPUSTAKAAN
1. Lokasi bahan
2. Sistem pengkelasan perpuluhan Dewey
3. Bahan-bahan bercetak (Jenis-jenis buku)
4. Bahan-bahan Bukan bercetak .
2. KEMAHIRAN BERFIKIR KRITIS DAN KREATIF
1. Penggunaan lembaran pengurusan grafik
2. Membanding beza
3. Membuat ramalan dan sebagainya
3. KEMAHIRAN BELAJAR
1. Membaca
2. Teknik mencatat Nota
4. KEMAHIRAN KOMUNIKASI / MENYAMPAIKAN MAKLUMAT
1. Verbal – mendapat dan melaporkan maklumat yang diperoleh.
2. Menyampaikan maklumat secara bertulis melalui laporan penyelidikan dan sebagainya.
3. Menyediakan citation / nota kaki dan rujukan.
5. KEMAHIRAN ICT
1. Pencarian maklumat digital, pangkalan data dan enjin carian.
2. Menghasilkan laman web, broser, dan risalah.
3. Menggunakan perisian-perisian multimedia.

PERANAN LITERSI MAKLUMAT DI DALAM PENGAJARAN DAN PEMBELAJARAN.

Penguasaan kemahiran LM boleh dijalankan melalui pelbagai strategi pengajaran melalui:

• Kerja kursus
• Projek khusus mata pelajaran Tertentu
• Aktiviti kelas
• Aktiviti ko-kurikulum
• Kerja kendiri
• Program/aktiviti PSS
• Program membaca

Di Malaysia model-model yang diguna pakai adalah :

The Big6 Skills – Eisenberg and Berkowitz

Definisi Tugasan
- Kenalpasti masalah
- Kenalpasti keperluan maklumat

Strategi Pencarian Maklumat
- Kenalpasti sumber maklumat yang mungkin pilih maklumat mengikut keutamaan

Lokasi dan Akses
- Kenalpasti lokasi maklumat yang akan dicari (termasuk pengkalan data atas talian)
- Mencari maklumat yang relevan

Mengguna maklumat
- Kenalpasti jenis maklumat sama ada fakta atau pendapat
- Meringkaskan maklumat yang panjang lebar
- Mencatat sumber maklumat yang diperolehi
- Membaca, mendengar, mencatat maklumat yang diperolehi dengan tepat

Sintesis
- Mengurus dan merumus maklumat yang diperolehi dengan jelas
- Melapor maklumat yang diperolehi dengan jelas
- Mengambil bahagian dalam perbincangan mengenai maklumat yang diperoleh
- Mempersembah maklumat yang diperolehi sesuai dengan mesej, media dan penonton.

Penilaian
- Menilai keberkesanan hasil pencarian maklumat
- Menilai proses perjalanan pencarian maklumat
- Mencadangkan penambahbaikan
- Kenalpasti keperluan mencari maklumat lanjut terhadap sebarang kekurangan
Petunjuk kejayaan sesuatu program literasi maklumat di sekolah

1- Peningkatan Penggunaan Pusat Sumber Sekolah
2- Peningkatan Permintaan Terhadap Bahan Maklumat
3- Peningkatan Permintaan Terhadap Akses Kepada Maklumat
4- Peningkatan Penyebaran Maklumat
5- Peningkatan Pencapaian Akademik
6- Peningkatan Pencapaian Ko-Kurikulum.
7- Aktivti penyelesaian masalah dan lain-lain.

Program Literasi Maklumat

Program Literasi Maklumat (Cadangan) :-

a) Pendedahan Kemahiran Literasi Maklumat (LM)

• Program Orientasi Pelajar Baru – Kemahiran Perpustakaan & Kemahiran Literasi Maklumat (Unit Perpustakaan)
• Kemahiran LM (Pameran) untuk pelajar Ting 1 & 2 yang terlibat
• Pengedaran Buku Panduan Kemahiran LM kepada semua kelas dan ketua panitia sebagai rujukan
• Kem Literasi Maklumat Untuk Pelajar Ting 1 (dikenalpasti oleh Unit Bimbingan & Kaunseling) – bertujuan untuk memantapkan kemahiran belajar & kemahiran maklumat

b) Aktiviti Literasi Maklumat

• Pameran Literasi Maklumat Mata Pelajaran Tingkatan 1 & 2
• Sudut-sudut Inovasi Mata Pelajaran
• Sudut Inovasi PSS

c) Pertandingan Literasi Maklumat

• Kuiz Perpustakaan
• Pertandingan LM Internet – Blog Pendidikan (Project Based Learning)
• Pertandingan Klip Video (Bertema)

HIMPUNAN KERTAS KERJA (KLIK UNTUK MUAT TURUN) - BLOG CIKGU SALMAH

1. Kertas Kerja Bulan PSS
2. Kertas projek dewan sekolah
3. Kertas kerja Seminar ADap
4. Kertas kerja Program NILAM Pagi
5. Kertas KerjaPertandingan Jejak Maklumat
6. Kertas kerja majlis pelancaran nilam
7. Kertas kerja lawatan Pesta Buku
8. Kertas kerja Buletin@Rahmat
9. Kertas kerja Bicara Buku
10. Kertas Kerja Anugerah PSS 2012
11. Kertas Kerja Anugerah NILAM 2012
12. Karnival ICT
13. Kertas Kerja Pertandingan Public Speaking
14. Projek BACATON SMKR 2011 
15. Kertas program Kempen Membaca3
16. Kertas Kerja Guru Ganti Inovatif
17. kertas kerja kem pengawas pss smkr

MUAT  TURUN: MODUL LITERASI MAKLUMAT UNTUK GURU

Pusat Sumber Sekolah dan Literasi Maklumat from Fadzliaton Zainudin